पौराणिक मान्यता अनुसार तारकासुर नामक राक्षस थियो, जसको मृत्यु शिवको पुत्रबाट मात्र सम्भव भएको थियो। त्यसपछि माता पार्वतीले आफ्नो छोरा भगवान स्कन्द (कार्तिकेयको अर्को नाम) लाई युद्धको लागि तालिम दिन स्कन्द माताको रूप धारण गरिन्। उनले स्कन्दलाई युद्धको तालिम दिएका थिए । स्कन्दमाताबाट युद्ध तालिम लिएर भगवान स्कन्दले तारकासुरको वध गरेको भनिन्छ ।
स्कन्दमाताको प्रकृति मन मोहित छ। उहाँका चार हात छन्। उनले दुई हातमा कमल समातेका छन् । भगवान स्कन्द माता स्कन्दमाताको काखमा बालकको रुपमा विराजमान हुनुहुन्छ । स्कन्दमाताको वाहन सिंह हो। सिंहमा सवार, देवी दुर्गा आफ्नो पाँचौं रूप अर्थात् स्कन्दमाताको रूपमा भक्तहरूको कल्याणको लागि सदैव तत्पर छिन् ।
स्कन्दमाता पूजा विधि
नवरात्रिको पाँचौं दिन सबैभन्दा पहिले नुहाएर सफा लुगा लगाउनुपर्छ । त्यसपछि मन्दिर वा घरको पूजास्थलको चौकीमा स्कन्दमाताको चित्र वा मूर्ति स्थापना गर्नुहोस्। यसपछि गंगाजलले शुद्ध गरी कलशमा पानी लिनुहोस् र त्यसमा केही सिक्का हालेर पोस्टमा राख्नुहोस्।
पूजाको व्रत लिएर स्कन्दमातालाई रोली-कुमकुम लगाउनुहोस् र नैवेद्य अर्पण गर्नुहोस्। अब धूप-दीपबाट माताको आरती निकाल्नुहोस् र आरती पछि घरका सबैलाई प्रसाद बाँड्नुहोस् र ग्रहण गर्नुहोस्। स्कन्दमातालाई नीलो रंग मन पर्छ त्यसैले नीलो वस्त्र लगाएकी मातालाई केरा चढाउनुपर्छ । यसो गर्नाले माताले स्वस्थ रहन आशीर्वाद दिनुहुन्छ।
