भगवान विष्णुले पृथ्वीलाई पापबाट मुक्त गर्नका लागि पृथ्वीमा अवतार ल्याएका थिए । यो कथा कंस सँग सम्बन्धित छ । धेरैले कंसलाई कृष्णको मामाको रूपमा मात्र चिन्ने गरेका छन् ? कंसद्वारा मारिएका देवकी आमाका छ जना छोराहरू को थिए ?
कथा कंसको अघिल्लो जन्मबाट सुरु हुन्छ ।
पौराणिक कथामा भगवान कृष्णसँगै कंस मामाको जन्मको रहस्य पनि बताइन्छ । वास्तवमा पूर्वजन्ममा कंस राक्षस थिए । जसको नाम कालनेमी थियो । एक पटक देवसुरको युद्ध भयो ।
यसै क्रममा भगवान विष्णुले कालनेमीको वध गरेका थिए । तर श्रीहरिले भने, कालनेमी मरेको छैन, उनको एउटा जन्म मात्रै सकिएको छ । उनले विगतमा पनि असुरको रुपमा जन्म लिएका छन् र भविष्यमा पनि असुरको रुपमा जन्मिनेछन् ।
कथाले भन्छ उनी उग्रसेनको छोरा थिएनन्
यस घटनाको हजारौं वर्षपछि द्वापर युगमा महाराज उग्रसेन र उनकी पत्नी पवनरेखाको घरमा कंसको जन्म भयो । कंसका पिता उग्रसेन हुन सक्छन्, तर किंवदन्ती अनुसार कंस उनका छोरा थिएनन् । एक पटक रानी पवनरेखा बिहेपछि मामाघर गएकी थिइन् । एक दिन गन्धर्वले उनलाई देखे र उनी प्रति मोहित भए ।
यसपछि गन्धर्वले माया फैलाए र रानी पवनरेखालाई वशमा पारे । केही दिनपछि रानीले छोरालाई जन्म दिइन् । त्यो पुत्र कंस थियो र यसको आसुरी प्रभाव बाल्यकालदेखि नै देखिन्थ्यो । हुर्कदै गएपछि कंस अत्याचारी र अहंकारी भयो ।
एक पटक कंसलाई आकाशवाणीमा उनको मृत्युको रहस्य थाहा भयो, त्यसपछि उनले देवकी–वासुदेवलाई जेलमा हालिदिए । अब कथाले नयाँ मोड लिन्छ । वास्तवमा आठौं छोराको प्रतीक्षामा कंसले देवकीका सबै छोराहरूलाई मारेका थिए । एक एक गरी छ जना छोराहरूलाई मारे ।
यी ६ छोराहरू पनि साधारण थिएनन्, कृष्णको कथासँग पनि एउटा रहस्य जोडिएको छ । वास्तवमा उनीहरु कंसका सन्तान मात्र थिए । अब कंसको छोरा र बहिनीको गर्भबाट चकित पर्नुहुनेछ ।
यो कथा कंसको पूर्वजन्म काल्नेमीसँग पनि सम्बन्धित छ । वास्तवमा, राक्षस काल्नेमीका छ छोराहरू थिए, तर उहाँ आफ्नो बुबा जस्तो राक्षसी विचारक थिएनन् । उनले ब्रह्मा र विष्णुको तपस्या गरे । यसबाट क्रोधित भएर हिरण्यकशिपु राक्षसले उनलाई श्राप दिए । तिमीहरु हुर्काउने बुवा विरुछ विद्रोह गर्दैछौ, तिम्रो आफ्नै बुवाले थप्पड हानेर मारे भने राम्रो हुनेछ ।
त्यस जन्ममा कालनेमीले उनलाई मार्न सकेनन्, त्यसैले कंसको रूपमा जन्मँदा देवकीको गर्भबाट यी छवटा छोराहरू द्वापरमा जन्मिए । तपस्याको फलबाट उनी भगवान विष्णुका भाइ बने र परमधाममा गए।