
भनिन्छ मान्छेले आफ्नो भाग्य आफै लेख्छ । यो धेरै हदसम्म सत्य पनि हो । व्यक्तिको गुण र अवगुण, उसको चरित्र, व्यवहार आदिले उसको भाग्य निर्माणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । त्यसैले मानिसले आफ्नो भाग्यमा भर नपराई असल बानीहरू अपनाउनुपर्छ र आफ्नो भाग्य आफै बनाउन कडा परिश्रम गर्नुपर्छ ।
आचार्य चाणक्यले पनि यही विश्वास गरेका थिए । आचार्यले आफ्नो ग्रन्थ नीति शास्त्रमा व्यक्ति र समाजको कल्याणका लागि धेरै कुराहरू स्रोतको रूपमा बताउनु भएको छ । यसमा उनले केही यस्ता बानीको पनि उल्लेख गरेका छन्, जो व्यक्तिका लागि उसको शत्रु साबित भई बर्बादीतर्फ धकेल्छन् । ती बानीलाई समयमै सच्याइएन भने जीवन बर्बाद हुने निश्चित छ ।
१‐ गलत तरिकाले पैसा कमाउनेहरूको पैसा धेरै दिन टिक्दै न। साथसाथै उनीहरुको जीवनमा यति धेरै समस्याहरु आउँछन् कि उनीहरुले चाहेर पनि त्यो पैसाको आनन्द लिन सक्दैनन् । यदि तपाई साँच्चै आरामसँग जीवन बिताउन चाहनुहुन्छ भने कडा परिश्रम र इमानदारीले पैसा कमाउनुहोस् ।
२– जो अल्छी हुन्छन् र सधैं ओछ्यानमा सुत्छन्, उनीहरुको भाग्यले धेरै बेर साथ दिदैन । उनीसँग माता लक्ष्मी पनि रिसाउँछिन् । यस्ता मानिसहरूले गरिबीको सामना गर्नुपर्छ ।
३– जसको मन सधैं खानामा व्यस्त रहन्छ, सधैं आवश्यकताभन्दा बढी खानेकुरा खाने व्यक्तिले रोगलाई निम्तो दिन्छन् । पैसा तिनीहरूसँग कहिल्यै टिक्दैन र तिनीहरूले सधैं आर्थिक बाधाको सामना गर्छन्, लक्ष्मी आफ्नो दाँत सफा नगर्ने व्यक्तिको नजिक कहिल्यै रोकिन्न । लक्ष्मीजी त्यस्ता व्यक्तिहरूमाथि क्रोधित हुन्छन्, जसका कारण व्यक्ति गरीब बन्छन् ।
४– जो आफ्नो बोलीमा संयम राख्दैनन् वा कठोर शब्द बोल्छन्, तिनीहरूले सधैं कसैको मन दुखाउँछन् र आफ्नो बदनाम लिन्छन ्। यस्ता मानिसहरुको जीवनमा धेरै समस्याहरु आउने गर्दछन् र लक्ष्मीजी उनीहरुको साथमा कहिल्यै रोकिदैनन् ।
५– दाँत सफा नगर्ने, घरमा सरसफाई नगर्नेलाई सबै रोगले घेर्छ र परिवारलाई । यस्ता मानिसहरूको पैसा सधैं व्यर्थमा खर्च हुन्छ । माता लक्ष्मीलाई सरसफाई मन पर्छ, उहाँ यस्ता व्यक्तिको नजिक कहिल्यै रोकिनु हुन्न ।