चन्द्रमाको आकार किन परिवर्तन हुन्छ भनेर बुझ्नको लागि, पहिले हामीले यो किन चम्किन्छ भनेर जान्न आवश्यक छ, जसको कारणले हामी यसलाई देख्न सक्षम छौं । वास्तवमा, चन्द्रमाको आफ्नै चमक छैन । सूर्यको प्रकाश चन्द्रमामा पर्छ । यो प्रतिबिम्बित हुन्छ र पृथ्वीमा खस्छ । प्रकाशको यो प्रतिबिम्बको कारण, चन्द्रमा हामीलाई चम्किरहेको देखिन्छ ।
चन्द्रमाले पृथ्वीको वरिपरि एउटा परिक्रमा पूरा गर्न ३० दिन लाग्छ । परिक्रमा गर्दा, चन्द्रमा बिस्तारै पृथ्वी र सूर्यको बीचमा आउँछ । यस परिक्रमाको समयमा विभिन्न कोणहरू बन्छन् । यो कोणका कारण सूर्यको किरण चन्द्रमामा परे जति देखिन्छ । यसको विभिन्न आकारहरूलाई चन्द्रमाको चरणहरू भनिन्छ । यही कारणले गर्दा चन्द्रमा कोण अनुसार फरक–फरक आकारमा देखिन्छ ।
जब चन्द्रमा आफ्नो परिक्रमाको क्रममा पृथ्वीको अगाडि आउँछ, तब सूर्यबाट आउने किरणहरू पृथ्वीमा परावर्तन गर्दैन र यो देखिँदैन । अर्थात्, एउटा कुरा प्रष्ट छ कि चन्द्रमा गोलो छ र यसको आकार निश्चित छ तर सूर्यको किरणको प्रतिबिम्बका कारण आधा पूर्ण देखिन्छ ।
चन्द्रग्रहणको कोष के हो, अब थाहा पाउनुहोस् । सूर्य र चन्द्रमाको बीचमा पृथ्वी आउँदा चन्द्रग्रहण लाग्छ । जब यो हुन्छ, सूर्यको प्रकाश चन्द्रमामा पर्दैन, फलस्वरूप किरणहरू प्रतिबिम्बित हुँदैनन्। त्यसैले चन्द्रग्रहणको अवस्था सिर्जना हुन्छ ।
