तपाईंले आकाशमा चराहरूको बथान देख्नु भएको होला। बथान ‘भी’ आकारमा उडेको देखिन्छ ? लामो समय देखि यो वैज्ञानिकहरु बीच बहस को विषय हो । यसबारे अनुसन्धान गरिएको छ, जसमा धेरै महत्त्वपूर्ण कुराहरू बाहिर आएका छन् र पत्ता लागेको छ कि प्रायः चराहरू किन यस आकारमा उड्छन्, जान्नुहोस् किन यस्तो हुन्छ?
अनुसन्धानका अनुसार उड्ने क्रममा चराको ‘भी’ आकारको पछाडि दुईवटा कारण हुन्छन् । पहिलो, यसबाट, चराहरू सजिलै उड्न सक्षम छन् र तिनीहरूका अन्य साथीहरूसँग टक्कर गर्दैनन्। दोस्रो, चराहरूको बगालमा सबैलाई मार्गदर्शन गर्ने नेता हुन्छ। उडान गर्दा, त्यो नेता अगाडि हुन्छ र अन्य चराहरू पछाडि उड्छन्, त्यसैले उड्दा ‘भी’ आकार बनाइन्छ। धेरै वैज्ञानिकहरूले पनि यस प्रकारको उडानमा आफ्नो राय राखेका छन्।
युनिभर्सिटी अफ लण्डनको रोयल भेटरिनरी कलेजका प्रोफेसर जेम्स अशरवुडका अनुसार यस प्रकारको उडानले हावा काट्न सजिलो हुन्छ र छेउमा उड्ने चरालाई उडान जारी राख्न सजिलो बनाउँछ। यसबाहेक, ऊर्जा बचत हुन्छ। अन्वेषकहरू भन्छन्, चराहरूमा जन्मदेखि नै यसरी उड्ने कला हुँदैन। समय बित्दै जाँदा, तिनीहरूले बथानमा बस्दा बिस्तारै त्यसो गर्न सिक्छन्।
वैज्ञानिकहरूका अनुसार चराहरूबीच अग्रपङ्क्तिमा उड्न कुनै प्रतिस्पर्धा छैन । सबै चराहरूको समान अधिकार छ, उड्ने एउटा पंक्षी पहिले अघि बढ्छ र अरू पछी उड्न थाल्छ। बाटो हिड्ने चरा थाकेपछि फर्केर अर्को चराले ठाउँ लिन्छ।
विशेष गरी प्रवासी चराहरूमा ‘भी’ आकारका केसहरू प्रख्यात हुन्छन्। तिनीहरू लामो उडान गर्छन्। त्यसैले सबै चराहरूले ‘भी’ आकारमा उड्दा नेता बन्ने मौका पाउँछन्। अनुसन्धान भन्छ, विशेष गरी, केवल पूर्ण रूपमा स्वस्थ चराहरू नेतृत्वको स्थितिमा अगाडि बढ्छन्।
