भगवान शिवको पूजा नगरिएको सायदै कुनै कुना होला । पूर्वदेखि पश्चिम र उत्तरदेखि दक्षिणसम्म कल्याणकारी देवता मानिने शिवका १२ ज्योतिर्लिङ्ग लगायतका यस्ता धेरै सिद्ध मन्दिरहरू भेटिन्छन्, जहाँ दिनहुँ शिवभक्तहरूको घुइँचो हुन्छ। भगवान शिवको आराधनामा उहाँको निराकार लिङ्गको पूजाको धेरै महत्व छ ।
शिवलिंगको पूजाको फल
शास्त्रमा भनिएको छ– ‘शिवः अभिषेक प्रियः’ अर्थात् कल्याणकारी देवता मानिने शिवलाई अभिषेक अति प्रिय छ। शक्ति शिवलिङ्गको अभिषेकमा सबै मनोकामना पूरा गर्ने शक्ति रहेको जनविश्वास छ । शिवलिंगको पूजा गर्दा सोही क्षणमा फल प्राप्त हुने र साधकलाई मनोकामना फल प्राप्त हुने जनविश्वास पनि छ । यही कारणले गर्दा शिवका अनन्य भक्तहरूले हरेक दिन अनेक प्रकारले उहाँको साधना–पूजा गर्छन्।
विभिन्न प्रकारका शिवलिंगको महत्व
विभिन्न प्रकारका रत्नले बनेको शिवलिङ्गले ऐश्वर्य प्रदान गर्ने र ढुङ्गाको शिवलिङ्गले सबै प्रकारका संकट हटाउने र मनोकामना पूरा गर्ने र धातुको शिवलिङ्गले ऐश्वर्य र भोजन प्रदान गर्ने तथा शुद्ध माटोबाट बनेको शिवलिंगको विश्वास रहेको छ ।
भगवान शंकरलाई बुध अति प्रिय छ । यसलाई शम्भुबिज भनिन्छ। यसको उत्पत्ति महादेवको शरीरबाट उत्पादित पदार्थ शुक्रबाट भएको मानिन्छ । यस्तो अवस्थामा पारद शिवलिंगको पूजा गर्नाले साधकको सबै मनोकामना छिट्टै पूरा हुन्छ।
शिवलिंगको पूजा गर्ने नियम
शिवलिंगको पूजा गर्दा सेतो फूल, धतुरा, बेलपत्र जस्ता प्रिय वस्तुहरू सधैं भगवान शंकरलाई चढाउनुपर्छ।
शिवलिंगमा कुटज, नागकेसर, बन्धुक, मालती, चम्पा, चमेली, कुण्ड, जुही, केतकी, केवडा आदि फूल चढाउन नभुल्नुहोला ।
भगवान शिवलाई काँचो दूध र गंगाजलले अभिषेक गरी सबै प्रकारका रोग र दुःखहरू हटाउनु पर्छ।
विधि अनुसार शिवलिंगको पूजा गरेपछि साधकको ग्रहयोग अनुकूल हुन थाल्छ र जीवनसँग सम्बन्धित सबै समस्या हट्छ भन्ने विश्वास छ ।
शिवलिंगमा चढाइने जल अत्यन्त पवित्र हुने भएकोले । यस्तो अवस्थामा शिवलिंगमा अर्पण गरिएको जल कुन पक्षबाट निस्कन्छ, त्यसलाई दोष मानिन्छ । यही कारणले गर्दा शिवलिंगको परिक्रमा गर्ने व्यवस्था छ ।
शिवलिंगलाई बेलपत्र अर्पण गर्नु अघि, यसको डाँठको बाक्लो भाग, जसलाई वज्र भनिन्छ, तोडेर हटाउनु पर्छ। त्यस्तै बेलपत्रलाई सधैं उल्टो चढाउनुपर्छ । भुलेर पनि शिवलिङ्गमा बेलको पात नचढाउनुस् ।