महादेवलाई भोलेनाथ पनि भनिन्छ । उनी भक्तको भक्तिबाट धेरै प्रसन्न छन् । उनका भक्तले उनलाई प्रतिदिन श्रद्धापूर्वक जल चढाए भने उनी महादेवको अपार कृपाको पात्र बन्छन् । पूजा गर्दा महादेवले धतुरा, आक, बेलपत्र आदिलाई पनि प्रेमपूर्वक ग्रहण गर्नुहुन्छ।
तर महादेवको पुजासँग सम्बन्धित केही यस्ता कुराहरु छन्, जसलाई हरेक भक्तले ध्यान दिन जरुरी छ । महादेवलाई सेतो फूल धेरै प्रिय हुने विश्वास छ तर हरेक सेतो फूल महादेवलाई चढाउन सकिँदैन । केतकीको फूल पनि सेतो हुन्छ तर यसलाई महादेवलाई चढाउनु हुँदैन । महादेव स्वयंले केतकी फूल त्याग गरेको जनविश्वास छ । यस पौराणिक कथाको बारेमा यहाँ जान्नुहोस्।
पौराणिक कथा
शिव पुराणका अनुसार एक पटक भगवान ब्रह्मा र भगवान विष्णुबीच यी दुई मध्ये श्रेष्ठ को हो भन्ने विवाद भयो ? यो निर्णय महादेव आफैले गर्नुपर्यो । त्यसपछि त्यहाँ ठूलो ज्योतिर्लिङ्ग प्रकट भयो। यसबारे शिवले भने कि ब्रह्मा र विष्णु मध्ये जसले यस ज्योतिर्लिङ्गको प्रारम्भ वा अन्त्य बताउनेछ, उसैलाई सर्वश्रेष्ठ भनिन्छ।
ब्रह्माजीले ज्योतिर्लिङ्गको शुरुवात पत्ता लगाउन तलको तलतिर जाने निर्णय गरे र भगवान विष्णु ज्योतिर्लिङ्गको अन्त्य पत्ता लगाउन माथिल्लो तलामा गए। तल जाँदा ब्रह्माजीले केतकीको फूल पनि आफूसँगै ओर्लिरहेको देखे । ब्रह्माले केतकी फूललाई आफ्नो छेउमा सुत्न मनाए र महादेवकहाँ पुगेर ज्योतिर्लिङ्गको उत्पत्ति भएको थाहा पाएको बताए । उनले केतकीको फूललाई यसको साक्षी बताए ।
अर्कोतर्फ भगवान विष्णु फर्किए र महादेवलाई भने कि उनले यस शिवलिंगको अन्त्य पाउन असमर्थ छन् । ब्रह्माजीले केतकीको फूलबाट आफ्नो पक्षमा झुट बोलाए । तर महादेव अन्तर्यामी हुनुहुन्छ र उहाँलाई सत्य थाहा थियो। त्यसैले यो झूट देखेर उनी निकै रिसाए र उनले ब्रह्माजीको एउटा टाउको काटिदिए र केतकीको फूललाई झूट बोलेकोमा सजाय दिए र भने कि आजदेखि यो फूल मेरो पूजामा प्रयोग गर्न सकिँदैन । म यो फूललाई कहिल्यै स्वीकार गर्दिन।
यसपछि शिवले भन्नुभयो– म नै आदि हुँ र म नै अन्त्य हुँ । म ब्रह्माण्डको कारक, प्रवर्तक र मालिक हुँ । तिमी दुवै मबाट उत्पन्न भएको हो। यो ज्योतिर्लिङ्ग पनि मेरो रूप हो, यसपछि ब्रह्माजीले आफ्नो गल्ती महसुस गर्नुभयो। त्यसपछि ब्रह्माजी र भगवान विष्णुले मिलेर ज्योतिर्लिङ्गको पूजा गरे । तर त्यसयता महादेवको पूजामा केतकी फूल निषेधित भएको विस्वास गरिन्छ ।
