कार्तिक महिनाको शुक्ल पक्षको पूर्णिमालाई कार्तिक पूर्णिमा भनिन्छ। कार्तिक पूर्णिमाका दिन पवित्र नदीमा स्नान गरी दान गर्नाले सुख र सौभाग्य प्राप्त हुने जनविश्वास छ । कार्तिक पूर्णिमालाई देव दीपावली पनि भनिन्छ। धार्मिक मान्यता अनुसार यस दिन भगवान शिवले त्रिपुरासुर राक्षसको वध गरेका थिए । त्यसैले यसलाई त्रिपुरी वा त्रिपुरारी पूर्णिमा पनि भनिन्छ।
अर्को मान्यता अनुसार भगवान श्री हरि विष्णुले कार्तिक पूर्णिमाको दिन मत्स्य अवतार ग्रहण गरेका थिए । कार्तिक पूर्णिमा तिथी भगवान विष्णु र माता लक्ष्मीलाई धेरै प्रिय छ। यस दिन केही काम गर्नाले जीवनमा समृद्धि आउँछ भने केही काम गर्न निषेध पनि गरिन्छ । यस्तो अवस्थामा यस दिन के गर्ने र के नगर्ने भन्ने बारे जान्नुहोस्।
दान गर्नुहोस्
शास्त्र अनुसार पूर्णिमाका दिन दान गर्नु शुभ मानिन्छ। यस दिन अन्न, दूध, फलफूल, चामल, तिल र अमला दान गर्दा पुण्य प्राप्त हुन्छ।
एक बत्ती दान
देव दीपावली पनि कार्तिक पूर्णिमामा मनाइन्छ। यस्तो अवस्थामा यस दिन पवित्र नदी वा भगवानको स्थानमा गएर दीप दान गर्नुपर्छ। यसबाट देवता प्रसन्न हुने र तपाईको जीवनको समस्याको अन्त्य हुने जनविश्वास रहेको छ ।
महालक्ष्मी स्तुति पाठ
कार्तिक पूर्णिमा देवी लक्ष्मीलाई प्रसन्न पार्न उत्तम मानिन्छ। यस्तो अवस्थामा कार्तिक पूर्णिमामा लक्ष्मीलाई प्रसन्न पार्न महालक्ष्मी स्तुतिको पाठ गर्नुपर्छ ।
कार्तिक पूर्णिमामा के नगर्ने ?
कार्तिक पूर्णिमाको दिन भुलेर पनि मासु, मदिरा, अण्डा, प्याज, लसुन जस्ता तामसिक खानाको प्रयोग गर्नु हुँदैन ।
कार्तिक पूर्णिमाको दिन चन्द्रदेवको आशीर्वाद प्राप्त गर्न यस दिन ब्रह्मचर्य पालन गर्नुहोस्। यदि सम्भव छ भने, भुइँमा सुत्नुहोस्।
यस दिन घरमा कुनै पनि प्रकारको झगडा हुनु हुँदैन।
कार्तिक पूर्णिमाको दिन गरिब, असहाय, वृद्ध वा कसैलाई कठोर शब्द नबोल्ने वा कसैको अपमान नगर्नुहोस्।