आचार्य चाणक्य एक महान राजनीतिज्ञ, कूटनीतिज्ञ, अर्थशास्त्री र समाजशास्त्री थिए। उहाँको नीतिलाई जनताले आज पनि पालना गर्छन् । यी नीतिहरू आज पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छन्। पहिले जस्तो थियो । यही नीतिका आधारमा आचार्यले एक साधारण बालक चन्द्रगुप्त मौर्यलाई सम्राट बनाए ।
आचार्य चाणक्यले नीति शास्त्रमा व्यापार, धन, जागिर, शिक्षा र सम्बन्धसँग सम्बन्धित धेरै कुराहरू उल्लेख गरेका छन्। आचार्य चाणक्यले पनि नीति शास्त्रमा केही यस्ता कुराको बारेमा बताउनुभएको छ, जसको संगत मानिसले बुढेसकालसम्म छाड्नु हुँदैन । यसले व्यक्तिलाई सधैं खुसी बनाउँछ।
अनुशासन
आत्म-विश्वास अनुशासनबाट जन्मन्छ। यसबाट हरेक काम समयमै सम्पन्न हुन्छ । अनुशासनमा बस्नेहरू जीवनभर कसैको भर पर्दैनन्। यस्ता व्यक्तिले हरेक पाइलामा सफलता पाउँछन् । मानिसलाई आफ्नो काम सही समयमा गर्ने बानी हुनुपर्छ। यसले जीवनभर समस्या उत्पन्न गर्दैन। यसले स्वास्थ्य पनि राम्रो राख्छ । व्यक्तिले अनुशासनको पक्ष कहिल्यै छोड्नु हुँदैन।
धन
आचार्य चाणक्यका अनुसार धनको सँधै सदुपयोग गर्नुहोस्। यो बुढेसकाल सम्म तपाईलाई दिक्क लाग्दैन। बुढेसकालमा कसैको अगाडि हात फैलाउनु पर्दैन। यसो नगर्ने मानिसहरू सधैं समस्यामा रहन्छन्। त्यसैले पैसाको सदुपयोग गर्नुहोस्।
सहयोग
आचार्य चाणक्यका अनुसार निस्वार्थ भएर अरूलाई मद्दत गर्नुहोस् । यसले तपाईंलाई जीवनमा कष्ट दिँदैन। दान र दयालाई सबैभन्दा ठूलो धर्म मानिन्छ। त्यसैले सधैं खाँचोमा परेका मानिसहरूलाई मद्दत गर्नुहोस्। यसबाट तपाईको बुढेसकाल शान्तिपूर्वक बित्छ। अरूलाई मद्दत गर्न सधैं आफ्नो हात खुला राख्नुहोस्। यसले पुण्य दिन्छ।
