जीवनमा कुनै पनि काम गर्न र त्यसमा सफलता पाउनको लागि बुद्धि र विवेक चाहिन्छ। जीवनमा जुन काम आफ्नो बलले कहिल्यै गर्न सक्दैन, बुद्धिको सहाराले सजिलै गर्न सकिन्छ। चाहे देश होस् वा विदेश, मानिसको पहिलो र अन्तिम साथी बुद्धि हो, जसको सहयोगले उसले जीवनमा सफलता र लाभ मात्रै प्राप्त गर्दैन, ठूला-ठूला समस्याबाट पनि चुटकीको मद्दतले बाहिर निस्कन्छ । तर, यो बुद्धि कहिलेकाहीँ मानिसको लागि समस्या बन्न सक्छ।
बुद्धिको सही दिशा र सही काममा प्रयोग भयो भने त्यो व्यक्तिको उन्नतिको कारण बन्छ तर गलत दिशामा प्रयोग भयो भने अवश्य नै व्यक्तिको विनाशको कारण बन्छ । ऋषि-महापुरुषहरू भन्छन् कि यदि व्यक्तिले आफ्नो बुद्धिलाई सही दिशामा लगायो भने उसको सहयोगले उसको जीवनमा मात्र होइन, अरूको जीवनमा पनि ठूलो सकारात्मक परिवर्तन ल्याउन सक्छ। बौद्धिकता वा विवेकसँग सम्बन्धित ५ अमूल्य पाठहरूको बारेमा जानौं।
हरेक ज्ञानी मानिसले अरुको गल्तीबाट पाठ सिक्छ भने मुर्खले आफ्नै गल्तीबाट सिक्छ।
जसरी सूर्यले मात्र रातको अन्धकारलाई हटाउन सक्छ, त्यसरी नै विवेकले मात्र मानिसको जीवनको अन्धकारलाई हटाउन सक्छ।
कुनै पनि काम सुरु गर्नु अघि सोच्नु बुद्धिमानी हो, काम गर्दा सोच्नु होशियारी हो तर काम सके पछि सोच्नु मुर्खता हो।
सुखी जीवन बिताउनको लागि मानिसमा प्रज्ञाको पुँजी हुनुपर्छ वा विवेक भन्नुहोस्। जसको सहायताले उसले आफ्नो लागि के शुभ र के अशुभ थाहा पाउन सक्छ ।
जीवनमा हामी सबैले बुद्धि प्राप्त गर्छौं वा तीन तरिकाले विवेक भन्न सक्छौं। पहिलो चिन्तनद्वारा, जुन सर्वोत्तम मानिन्छ, दोस्रो अनुकरणद्वारा, जुन सबैभन्दा सजिलो हुन्छ र तेस्रो अनुभवद्वारा, जुन सबैभन्दा पीडादायी हुन्छ।