हिन्दू धर्ममा भगवान शालिग्रामको पूजाको विशेष महत्व छ । धार्मिक ग्रन्थहरुका अनुसार शालिग्राम जी विश्वको रक्षक श्री हरि विष्णुको देवता स्वरूप हो । यी कालो रंगको गोल चिल्लो ढुङ्गाको रूपमा छन्। उनीसँग तुलसीजीको विवाह भयो । हिन्दू धर्ममा विश्वास गर्ने अधिकांश मानिसहरूको पूजास्थलमा शालिग्रामको स्थापना गरिन्छ।
शालिग्रामको पूजा गर्ने घरमा भगवान विष्णुको कृपा सदैव रहन्छ भन्ने विश्वास छ । घरमा राखेर नियमित पूजा गर्नाले धेरै प्रकारका समस्याबाट मुक्ति मिल्छ । यसका साथै घरमा सुख-समृद्धि आउँछ। त्यसोभए आज जानौं भगवान विष्णुको शालिग्राम स्वरूपको बारेमा केही रोचक तथ्य ।
को हुन् शालिग्राम ?
धार्मिक मान्यता अनुसार शालिग्रामलाई भगवान विष्णु देवताको स्वरूप भनिन्छ । यी नेपालमा गण्डक नदीको किनारमा पाइन्छ। यहाँ सालग्राम नामक स्थानमा भगवान विष्णुको मन्दिर छ, जहाँ भगवान विष्णुको यो रूपको पूजा गरिन्छ ।
शालिग्राम के विभिन्न रूप
पुराणमा ३३ प्रकारका शालिग्राम भगवानको उल्लेख छ जसमध्ये २४ प्रकारका शालिग्रामलाई भगवान विष्णुका २४ अवतारको प्रतीक मानिन्छ । उदाहरणका लागि, यदि शालिग्रामको आकार गोलो छ भने यसलाई भगवानको गोपाल स्वरूप मानिन्छ।
अर्कोतर्फ माछाको आकारको लामो शालिग्राम मत्स्य अवतारको प्रतीक हो । यसबाहेक कछुवाको आकारको शालिग्रामलाई विष्णुको कछापा वा कूर्म अवतारको प्रतीक मानिन्छ।
शालिग्राम घरमा राख्नुको फाइदा
शालिग्रामलाई आरमा राख्दा हुने फाइदा शास्त्रमा भनिएको छ कि जुन घरमा शालिग्राम ढुङ्गा सहित तुलसीजीको दैनिक पूजा गरिन्छ, त्यस घरबाट गरिबी टाढा रहन्छ । यसका साथै परिवारमा सुख शान्ति पनि कायम रहन्छ।
प्रत्येक वर्ष कात्तिक महिनामा श्री शालिग्राम र तुलसीको विवाह हुन्छ । ढुङ्गाको रूपमा पृथ्वीमा बस्ने भगवान विष्णु शालिग्रामको रूपमा तुलसीसँग विवाह गर्नाले घरमा व्याप्त धनको अभाव, क्लेश, पीडा र रोगहरू पनि हट्छन् ।
पुराणमा भनिएको छ कि जुन घरमा शालिग्राम विराजमान हुन्छ, त्यो घर अन्य सबै तीर्थस्थल भन्दा राम्रो हुन्छ । यिनको दर्शन र पूजा गर्नाले सबै सुखको आनन्द प्राप्त हुन्छ।यसैगरी जहाँ शालिग्रामको पूजा गरिन्छ, त्यहाँ भगवान विष्णुसँगै धनकी देवी लक्ष्मीको पनि वास हुने गरेको पाइन्छ ।
अर्कोतर्फ शालिग्राम शिलाको जल जो आफैमा छर्किन्छ, त्यसको फल सबै यज्ञ र सबै तीर्थमा स्नान गरे जस्तै प्राप्त हुन्छ।
वास्तुशास्त्रका अनुसार शालिग्रामको नियमित पूजा गर्ने घरमा वास्तु दोष र बाधाहरू स्वतः हट्छन्।
यसबाहेक जो व्यक्ति नियमित रूपमा शालिग्राम शिलालाई जलले अभिषेक गर्छ, उसलाई सबै सुख प्राप्त हुन्छ।
शालिग्राम घरमा राख्ने नियम
शालिग्रामलाई तुलसीसँग राख्नुका साथै घरको कुनै पवित्र स्थान वा मन्दिरमा पनि स्थापना गर्न सकिन्छ, जहाँ शालिग्रामको विधिवत पूजा गर्न सकिन्छ।
धार्मिक मान्यता अनुसार शालिग्राम देवताको पूजा धेरै नियमका साथ गर्नुपर्छ अन्यथा घरमा अशान्ति आउन सक्छ ।
यदि तपाईंले घरको मन्दिरमा शालिग्राम स्थापना गर्नुभएको छ भने त्यसमा दैनिक तुलसीको दाल वा तुलसीको पात चढाउनुहोस्।
एक भन्दा बढी शालिग्राम नराख्नुहोस्। यसो गर्दा आर्थिक संकट र रोगको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ ।
शालिग्रामको पूजा गर्दा वा घरमा शालिग्राम ढुङ्गा राख्दा मासु र रक्सीको सेवन नगर्नुहोस्।
यदि घरमा शालिग्राम छन् भने नियमित पूजा गर्नुपर्छ ।
