होलिका दहन प्रत्येक वर्ष फाल्गुन शुक्ल पूर्णिमाका दिन गरिन्छ । होलिका दहनलाई खराबमाथि राम्रोको विजयको प्रतीक मानिन्छ । भोलिपल्ट प्रतिपदा तिथीमा रङ सहितको होली खेलाइन्छ । तर के तपाईलाई थाहा छ होली खेल्ने यो चलन कसरी सुरु भयो ? पौराणिक कथामा रङको होलीको सम्बन्ध श्रीकृष्ण र राधारानीसँग रहेको बताइएको छ ।
भनिन्छ कि श्रीकृष्णले यो प्रथा आफ्नो गाई गोठालोबाट सुरु गरेका थिए। यही कारण होली पर्व आज पनि ब्रजमा फरक ढंगले मनाइन्छ । यहाँ लड्डु होली, फूलको होली, लाठमार होली, रंग होली आदि विभिन्न प्रकारका होली खेलाइन्छ र यो कार्यक्रम होलीको केही दिन अघि सुरु हुन्छ ।
कथा यो हो
रङको होलीको पछाडि श्रीकृष्णको दुर्व्यवहारको कथा छ । श्रीकृष्णको रङ्ग कालो थियो र राधा निकै गोरी थिइन् । यसबारे उनले आफ्नो यशोदा मैयालाई बारम्बार गुनासो गर्थिन् र उनकी आमा यस विषयमा चर्को स्वरमा हाँस्नुहुन्थ्यो । एक पटक उनले श्रीकृष्णलाई राधाको अनुहारमा जुन रङमा राधालाई हेर्न चाहन्छन् त्यो रंग लगाउन आग्रह गरे ।
नटखत कन्हैयालाई मैयाको सुझाव एकदमै मन पर्यो र गोठालाहरूको सहयोगमा विभिन्न रंग तयार पारेर बरसाना पुगेर राधा र उनका साथीहरूलाई रंग दिए । शरारती कन्हैयाको यो कर्मले सबैलाई आनन्द दिइरहेको थियो र सबै ब्रजवासीहरु धेरै हाँसेका थिए । होलिका दहनपछि आजदेखि रंगको होली खेल्ने चलन शुरु भएको जनविश्वास छ ।
रंगले जीवनमा उत्साह भर्छ
यी रंगहरूले तपाईंको नीरस जीवनमा उत्साह भर्न र मानिसहरूमा सकारात्मकताको भावना ल्याउन काम गर्दछ । रातो रङलाई प्रेमको प्रतीक मानिन्छ भने हरियो रंगलाई समृद्धिको सूचक मानिन्छ । पहेँलो रङलाई शुभ र नीलो रङ्गलाई श्रीकृष्णको रंग मानिन्छ । यसरी रंगले होली खेल्दा हाम्रो मन प्रफुल्लित हुन्छ ।
यो पर्वले मानिसको मनबाट तिक्तता हटाएर मायाले भरिदिन्छ । होलीको यो पर्व हिन्दू समुदायमा त लोकप्रि छ नै, विश्वभर पनि प्रसिद्ध छ । यो राधाकृष्णको साँचो प्रेमको प्रतीकको रूपमा मनाइन्छ ।
