कडा परिश्रम जीवनमा सफलताको एकमात्र माध्यम हो। तर धेरै पटक त्यसमा पनि मानिसलाई सफलता मिल्दैन । जसका कारण धेरै मानिसहरु निराश छन् । आचार्य चाणक्यले चाणक्य नीतिमा यसबारे बताउनुभएको छ कि मानिसमा यस्ता धेरै खराब बानीहरू छन्, जसले तिनीहरूलाई सफल हुनबाट रोक्छ। मानिसले आफ्नो यी बानीहरू तुरुन्तै छोड्नुपर्छ। आउनुहोस् जान्नुहोस् ती खराब बानीहरू के हुन्, जुन व्यक्तिले तुरुन्तै छोड्नुपर्छ।
चाणक्य नीति अनुसार मानिसले आफूसँग भएको पैसालाई धेरै सोचेर प्रयोग गर्नुपर्छ ।
जसले पैसाको गलत प्रयोग गरेर अरुलाई हानि पुर्याउँछ, उसको छवि पाखण्डीको हुन्छ। माता लक्ष्मी पनि यस्ता मानिसबाट टाढा रहन्छन् ।
चाणक्य नीति अनुसार व्यक्तिमा कहिल्यै भेदभावको भावना हुनुहुँदैन । यस्तो गलत सोच राख्ने मानिस जीवनमा कहिल्यै सफल हुन सक्दैनन्।
चाणक्य भन्छन् कि यस्ता मानिसहरु आफ्नो अहंकारमा बस्छन्, जसका कारण अरुले उनीहरुबाट टाढा रहन्छन् । यस्ता व्यक्तिले समाजमा कहिल्यै सम्मान पाउँदैनन् ।
नराम्रो संगत कहिल्यै गर्नु हुदैन। यस्तो संगतले मात्र मानिसलाई दुष्ट र पतनको बाटोमा लैजान्छ।
गलत कम्पनीबाट आजसम्म कसैले फाइदा उठाएका छैनन् । यस्तो संगतका कारण उसले परिवार, साथीभाइ र आफन्तहरूको समर्थन पनि गुमाउँछ।
आचार्य चाणक्यले भनेका छन् कि मानिसले लोभ र क्रोधबाट टाढा रहनुपर्छ। यी दुई मानिसका सबैभन्दा ठूलो शत्रु हुन्। त्यसैले तिनीहरूबाट बच्नुपर्छ।
